Als je ervan droomt om piloot te worden bij de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij (KLM), dan ben je niet alleen. Velen aspireren deze prestigieuze en uitdagende carrière, maar weinigen begrijpen echt het pad dat voor hen ligt nadat ze hun opleiding afronden. In deze blog nemen we je mee op de reis van een pas afgestudeerde KLM Flight Academy-student naar een ervaren gezagvoerder.
Inhoudsopgave
Afgestudeerd: Frozen ATPL (A)
Wanneer je afstudeert aan de KLM Flight Academy, heb je een zogeheten “frozen ATPL (A)” op zak. ATPL staat voor Airline Transport Pilot License, en de ‘A’ betekent dat deze licentie voor vliegtuigen (Airplane) geldt. De term “frozen” verwijst naar het feit dat je alle theoretische kennis en examens hebt afgerond, maar nog niet alle vlieguren hebt verzameld om een volledige ATPL te krijgen.
Met een frozen ATPL kun je al wel werken als commercieel piloot, maar je moet nog ervaring opbouwen voordat je de volledige bevoegdheden van een ATPL krijgt. Die volledige bevoegdheid is nodig om als gezagvoerder te mogen werken op grotere commerciële vliegtuigen. De frozen-status wordt “ontdooid” zodra je voldoende vlieguren en ervaring hebt opgebouwd.
Senioriteitsnummer bij de KLM
Op de dag dat je in dienst treedt bij KLM, krijg je een senioriteitsnummer toegewezen. Dit nummer is cruciaal voor je gehele carrière en bepaalt grotendeels wanneer je kunt doorgroeien naar nieuwe posities. Simpel gezegd: hoe lager je nummer, hoe hoger je staat op de senioriteitsladder.
Let op: het doet er voor je senioriteitsnummer niet toe hoeveel uren je daadwerkelijk gevlogen hebt. Het gaat er puur om hoe lang je als piloot in dienst bent. Als jij een hogere senioriteitsnummer hebt dan een college, maar jij werkt part-time en je collega full-time, dan kom jij nog steeds als eerste in aanmerking om door te groeien naar nieuwe posities.
Wanneer je met je klasgenoten afstudeert, krijgt iedereen een senioriteitsnummer toegewezen op basis van leeftijd. De oudste student in de klas krijgt het laagste nummer (wat gunstig is), en zo verder in volgorde van leeftijd. Dit betekent dat zelfs voordat je eerste vlucht plaatsvindt, je positie in de carrièreladder al grotendeels is vastgelegd.
De Eerste Stap: Second Officer (Co-Co-Piloot)
Je KLM-carrière begint typisch als Second Officer op intercontinentale vluchten. Deze positie staat ook bekend als “co-co-piloot”, een term die de hiërarchie in de cockpit mooi illustreert. Op intercontinentale vluchten werken drie piloten samen: de Captain (gezagvoerder), First Officer (co-piloot) en Second Officer (co-co-piloot).
Als Second Officer ben je nog niet bevoegd om het vliegtuig op te laten stijgen of te landen, maar je hebt wel essentiële taken. Je monitort systemen, assisteert bij communicatie, berekent prestaties en neemt de besturing over tijdens rustperiodes van de Captain of First Officer op lange vluchten. Deze rol is cruciaal voor het opbouwen van ervaring en het leren kennen van intercontinentale operaties.
Het Bidding-Systeem: De Sleutel tot Promotie
Bij KLM werkt promotie via een “bidding”-systeem. Wanneer posities vrijkomen (bijvoorbeeld door pensionering van een Captain), kunnen piloten met voldoende senioriteit “bieden” op de trainingen voor deze nieuwe rol. Jouw senioriteitsnummer bepaalt of je kans maakt op selectie voor zo’n training.
Dit systeem zorgt voor transparantie en eerlijkheid, aangezien promoties niet gebaseerd zijn op subjectieve beoordelingen maar op een duidelijk criterium: hoe lang je al in dienst bent.
De Gebruikelijke Carrièreladder voor een KLM Piloot
Het typische carrièrepad voor een KLM-piloot verloopt als volgt:
- Second Officer Intercontinentaal
Je begint als co-co-piloot op de lange vluchten. - First Officer Europa
Na enkele jaren kun je bieden op een positie als co-piloot op Europese routes. Hier vlieg je met slechts twee piloten in de cockpit en doe je al opstijgingen en landingen. - First Officer Intercontinentaal
De volgende stap is terugkeren naar lange vluchten, maar nu als volwaardige co-piloot met meer verantwoordelijkheden. - Captain Europa
De grote sprong naar gezagvoerder maak je typisch eerst op Europese vluchten. Als Captain ben je eindverantwoordelijk voor alles aan boord. - Captain Intercontinentaal
De meest prestigieuze positie is die van gezagvoerder op intercontinentale routes, waar je verantwoordelijk bent voor de grootste vliegtuigen, langste routes en een uitgebreide crew.
Wat belangrijk is om te begrijpen: je hoeft niet per se elke stap te nemen. Theoretisch kun je besluiten om niet op bepaalde posities te bieden en te wachten tot je direct kunt doorstromen naar een hogere positie, indien mogelijk. Bijvoorbeeld, je kunt niet bieden op een Capitan Intercontinentaal functie zonder enige captain ervaring in Europa. De meeste piloten doorlopen alle stappen om zo breed mogelijke ervaring op te doen.
Alternatieve Routes: De Cityhopper-Variant
Er bestaat ook een alternatief pad via KLM Cityhopper, de regionale dochtermaatschappij van KLM. Als Second Officer kun je, in plaats van First Officer Europa te worden, ook kiezen voor First Officer Cityhopper. Deze posities komen meestal tegelijkertijd beschikbaar.
Het voordeel van de Cityhopper-route is dat je na First Officer Cityhopper direct kunt bieden op Captain Cityhopper. Als je daarna First Officer Intercontinentaal wordt, telt je ervaring als Captain Cityhopper mee wanneer je later wilt bieden op Captain Intercontinentaal. Dit kan een aantrekkelijke route zijn voor piloten die nadat ze First Officer op de intercontinentale vluchten worden geen trek hebben opnieuw op Europa te vliegen.
Tijdslijnen en Verwachtingen
De tijd die je in elke positie doorbrengt, kan sterk variëren afhankelijk van de groei van de maatschappij, pensioneringen en economische omstandigheden. In periodes van sterke groei kunnen promoties sneller gaan, terwijl economische crises of pandemieën (zoals we recent hebben gezien) vertragingen kunnen veroorzaken. In de “gouden jaren” voor piloten kon je binnen zes jaar Captain Intercontinentaal worden, hetgeen nu haast onmogelijk lijkt en eerder 20-25 jaar in beslag zal nemen.
